فرض کنید خانه کاملا آرام است. شما تمام کارهای مربوط به کودک خود را انجام دادهاید. کودک شما تازه ناهار خورده، حمام کرده و بی هیچ مشکلی مشغول کار خودش است. به نظر میرسد این مناسبترین زمان است که گوشی را بردارید و کمی تلفنی صحبت کنید. اما میبینید که وسط گفت و گو، کودک به پاهای شما آویزان شده ، پیراهن شما را میکشد و نمیگذارد حرف بزنید.
در مورد این کوچولوها و وقفههایی که ایجاد میکنند، چه باید کرد؟ این رفتار بچههایی که عموما مانع انجام کارها میشوند یا صحبت بزرگترها را قطع میکنند، واقعا آزار دهنده است و اگر جلوی آن گرفته نشود، با رشد کودک رشد کرده و حادتر میشود، اما اگر به فکر چاره باشید راههایی است که بتوانید این عادت را درکودک از بین ببرید.
چرا خردسالان حرف دیگران را قطع میکنند؟
واقعیت این است که وقتی کودک خردسال، حرف شما یا کارتان را قطع میکند هیچ قصد و نیت بدی ندارد بلکه راه بهتری غیر ازاین بلد نیست که به آن شیوه عمل کند.
شما با خشم فریاد میزنید که " بارها بهش گفتم باید صبر کنه تا نوبتش بشه. چطور نمیفهمه؟"
در نظر داشته باشید که او واقعا متوجه نیست. مانند بسیاری از مشکلات دیگر که در رفتار خردسالان وجود دارد مثل دروغگویی، قشقرق به پا کردن، قطع کردن کلام و بسیاری کارهای نظیر آن فقط و فقط به ناپختگی کودک مربوط میشود.
دلایل مختلفی وجود دارد که کودکان به این نوع رفتار عادت میکنند
1- کودکان بین 3 تا 5 سال کم کم کشف میکنند چیزهایی در زندگی بزرگترها وجود دارد که در زندگی آنها نیست و بعضا کارهایی میکنند که آنها اطلاعاتی در مورد آن ندارند و همین بی اطلاعی زمینه مداخلات وی را فراهم میسازد.
2- گاهی اوقات کودک واقعا آنچه را که به او گفتهاید فراموش میکند. حافظه کوتاه مدت در این سنین تازه در حال شکل گیری است.
3- کودکان این سن درک صحیحی از میزان اهمیت امور ندارند.و در نظر آنها کشیدن نقاشی یک گل یا مخفی کردن اسباب بازیاش توسط خواهر یا برادر بزرگترش آنقدر اهمیت دارد که به خاطر آن مثلا صحبت تلفنی شما را قطع کنند.
4- گاهی اوقات هم کودک خردسال برای گفتن موضوعی آنقدر هیجان دارد که نمیتواند صبر کند.
چطور میتوان مانع این عادت در کودکان شد؟
حال که علت این کار خردسالان را دانستیم، قطعا کمتر اذیت میشویم. راههایی وجود دارد که به خردسالان بفهمانیم که ما درک میکنیم چیزی که آنها میخواهند بگویند، برای ما هم خیلی مهم است اما کارهایی داریم که از اولویت برخوردارند.
- به وقفهای که کودک ایجاد میکند اهمیت ندهید
این بی توجهی در ابتدا دشوار است، چون ممکن است باعث شود کودک بیشتر فریاد بکشد و سرو صدا ایجاد کند. اما خیلی سریع یاد میگیرد اگر کار یا صحبت کسی راقطع کند، توجهی که در پی آن است، به وی نشان داده نمیشود.
- برای وقفههایی که بچهها ایجاد میکنند برنامه ریزی کنید
برای مثال اگر صحبت تلفنی شما 10 دقیقه طول میکشد برای آن 15 دقیقه زمان در نظر بگیرید و زمان اضافه را به کودک خود اختصاص دهید تا هر کاری که مایل است اعم از بازی، کتابخوانی، نقاشی و... را انجام دهد. سپس یک زمان سنج را تنظیم کنید و برای کودک شرح دهید در این فاصله زمانی، تا زمانی که زمان سنج اعلام میکند، نباید مزاحم شما بشود مگر این که کار خیلی ضروری پیش بیاید.
- برای کودک شرح دهید که چرا نمیخواهید کار یا صحبتتان قطع شود
به او بگویید وقتی که او صحبت یا کار شما را قطع میکند، در واقع مانع انجام کاری میشود که برای شما مهم است. و هرچه این تداخلها بیشتر شود، انجام کار شما بیشتر طول میکشد، بنا بر این مدت زمان بیشتری از او دور هستید و به کارها یا حرفهای او نمیتوانید توجه کنید.
- اجازه ندهید کودک دایم تکرار کند
وقتی کودک خردسال کار یا صحبت شما را قطع کرد، بلافاصله صحبت وی را قطع کرده و بگویید که در حال حاضر نمیتوانید به او کمکی کنید و باید صبر کند تا کار یا صحبت شما تمام شود.
همینطور که کودکان رشد میکنند و مفهوم رعایت نوبت در انجام امور را بهتر درک میکنند، کمتر پیش میآید که برای کار یا صحبت شما مزاحمت ایجاد کنند. زمانی که متوجه شدید میتوانید کارهایتان را بدون قطع کردنهای کودکتان انجام دهید حتما باید او را تشویق کرده و بگویید که چقدر از اینکه توانستید کارتان را به خوبی انجام دهید سپاسگزار هستید.
واپسین کلام اینکه کلید رفتار با کودکی که حرف یا کار دیگران را قطع میکند، آرامش است. وقتی کودک بیاموزد که محور عالم نیست و شما هم درک کنید که او از سر عمد و برای ناراحت کردن شما این کار را نمیکند، مشکل به مرور و به خودی خود حل میشود.